Najczęstsze błędy w tłumaczeniach i sposoby ich unikania
Przekład, jakiego dokonuje tłumacz z jednego języka na drugi jest procesem o wiele bardziej złożonym niż to by się mogło wydawać, ponieważ każdy język ma swój odmienny styl, czasy, melodykę, słownictwo i frazeologię. Ponadto każdy język jest nierozerwalnie połączony z tłem kulturowym i historycznym władającego nim narodu, dlatego ich znajomość jest równie istotna dla wykonywanego przez nas tłumaczenia, jak i znajomość słownictwa specjalistycznego. Co można zrobić, aby uniknąć błędów językowych w przekładach?
Tłumacz przysięgły jako zawód zaufania publicznego
Zaznaczyć należy, że nawet najlepszy tłumacz pozostaje człowiekiem, który nie jest ze swej natury nieomylną istotą. Dlatego, zamiast załamywać ręce, jeśli zdarzy nam się popełnić błąd dokonując jakiegokolwiek przekładu, należy pamiętać, że każdemu mogą się zdarzyć drobne potknięcia językowe, ważne jest natomiast to, co zrobimy z tym faktem, kiedy się zorientujemy, że go popełniliśmy. Tłumacz przysięgły pełni funkcję, którą można określić jako zawód zaufania publicznego, dlatego każdy, kto pretenduje do miana tłumacza przysięgłego musi zdawać sobie sprawę z wagi roli, jakie pełnią przekładane przez niego teksty oraz konsekwencji, jakie z tego wynikają.
W związku z tym winien jest szczególnie się przykładać do swojej pracy i stale powinien poszerzać zakres swoich kompetencji językowych i wielokrotnie, korzystając w razie jakichkolwiek wątpliwości, sprawdzać tekst w fachowych źródłach lub nawet jeśli zajdzie taka potrzeba skonsultować swoje rozważania z innym specjalistą tłumaczeniowym w danej dziedzinie. Pokora i skrupulatne przykładanie się do wykonywanego przez siebie zadania to klucz do sukcesu w tym zawodzie.
Sposoby na unikanie błędów w tłumaczeniach
Co jeszcze zrobić, aby uniknąć mogących się pojawiać w tłumaczeniach z języków obcych błędów językowych? Przede wszystkim należy poznać mogące się pojawić trudności w tłumaczeniach z konkretnego języka. Dla przykładu jednymi z najczęstszych błędów pojawiających się w tłumaczeniach z języka angielskiego na polski jest pomijanie zaimków osobowych. Język angielski znamionuje mniejsza fleksyjność aniżeli ma to miejsce w języku polskim, dlatego tak ważnym jest przy dokonywaniu translacji z polskiego na angielski uwzględnienie tego faktu poprzez dbałość o obecność zaimków osobowych, które wskażą nam podmiot konkretnej czynności. W języku angielskim, a w pismach urzędowych w tym języku szczególnie, bardzo często spotkać się możemy z trybem rozkazującym, którego dokonując tłumaczenia na język polski, nie należy przekładać w skali jeden do jednego także używając tego trybu. Jak już wspominałem na początku niniejszego artykułu, każdy język ma swoją melodykę i to, co może się nam wydać w języku angielskim normalne, w języku polskim może zostać uznane za niepoprawne lub nawet niegrzeczne. Stąd tak istotną staje się konieczność poznania języka, z którego dokonujemy tłumaczenia, zwyczajów nim rządzących, synonimów, idiomów czy tzw. false friends, czyli wyrazów, które brzmią podobnie w obu językach, natomiast w każdym z nich znaczą zupełnie co innego, np. angielskie słowo affair można by błędnie przyrównać do podobnie brzmiącego polskiego słowa „afera”, podczas gdy w rzeczywistości oznacza ono „romans". Poprawne przygotowanie tłumaczeń może nieść ze sobą także wiele innych trudności, dlatego jeśli nie mamy właściwej wiedzy i boimy się, że popełnione przez nas błędy mogą nieść za sobą nieprzyjemne konsekwencje, czasami najlepszym co możemy zrobić, jest zlecenie wykonania dla nas translacji tłumaczowi przysięgłemu, który wykonana tłumaczenie pisemne, które będąc poświadczonym przekładem, może służyć nam w dowolnym urzędzie czy sądzie jako wiarygodny dokument.
Inne błędy, jakie najczęściej można spotkać w tłumaczeniach z języków obcych
Podczas dokonywania tłumaczeń przysięgłych z pewnością spotkamy się z koniecznością tłumaczenia skrótów dotyczących walut. Tu należy pamiętać o zasadzie, która często pojawia się jako błąd w przekładzie, że w języku angielskim skróty w rodzaju: USD, PLN, EUR powinny zostać usytuowane przed liczbą, zaś w języku polskim powinny znajdować się po liczbie. Przygotowując się do zawodu tłumacza będziemy mieć także okazję, aby poznać słownictwo specjalistyczne z konkretnych dziedzin wiedzy, które pozwoli nam w przyszłości uniknąć błędów mogących wynikać z niewłaściwego przekładu. Jednym z nich może być zupełnie niepotrzebne wykorzystywanie wyrażeń pleonastycznych, za pomocą których będziemy starać się wyjaśnić w kilku słowach to, co można zawrzeć w jednym terminie specjalistycznym, podobnie jak ma to miejsce w przypadku używania barbaryzmów (błędnego użycia żargonu specjalistycznego) lub solecyzmów (niewłaściwego przełożenia składni językowej).