Rodzaje tłumaczeń ustnych

W tym artykule przedstawimy najważniejsze rodzaje tłumaczeń ustnych: tłumaczenia konsekutywne oraz tłumaczenia symultaniczne. Podamy też przykłady, w których najczęściej znajdują one zastosowanie.
 

Tłumaczenia konsekutywne

Podczas tłumaczeń konsekutywnych tłumacz najpierw słucha fragmentu teksty, a dopiero później dokonuje tłumaczenia. Jak to wygląda w praktyce? Tłumacz jest obecny przy rozmówcy. Mówca po wypowiedzeniu kilku zdań robi przerwie, dając tłumaczowi możliwość przetłumaczenia wypowiedzi na język zrozumiały dla słuchaczy. Tłumaczenie konsekutywne może odbywać się na bieżąco, w trakcie wystąpienia, lub też zostać przygotowane nieco wcześniej, np. w przypadku przemowy. Niemniej ten rodzaj tłumaczeń ustnych zwykle wydłużają nieco czas potrzebny na komunikację. Najczęściej realizowane są podczas oficjalnych uroczystości, spotkań biznesowych, konferencji prasowych oraz innych krótkich wystąpień publicznych.

Specyficzną odmianą tłumaczeń konsekutywnych jest laison, czyli “zdanie po zdaniu”. W tym przypadku tłumacz przekłada krótkie wypowiedzi (zazwyczaj zdanie lub dwa). Dzięki temu nie musi sporządzać notatek, jednak mówca jest zmuszony do robienia częstszych przerw. Niemniej ta forma tłumaczenia pozwala na bardzo dokładne przełożenie wypowiedzi, co jest szczególnie ważne np. podczas rozpraw sądowych.

Tłumaczenia symultaniczne

Tłumaczenia symultaniczne to proces przebiegający równocześnie - mówca i tłumacz wypowiadają się w tym samym czasie. Możemy wyróżnić dwie formy tłumaczeń symultanicznych: szeptane i kabinowe. Podczas tłumaczeń szeptanych tłumacz siedzi blisko odbiorcy i szeptem tłumaczy treść wystąpienia. Nie potrzebuje do tego dodatkowego sprzętu. Tzw. szeptanka najczęściej ma miejsce w przypadku niewielkich spotkań lub w sytuacjach, gdy tylko nieliczne osoby nie są w stanie zrozumieć języka, jakim posługuje się mówiący. Z kolei tłumaczenia kabinowe mają miejsce przy okazji dużych spotkań i konferencji. Wówczas konieczne jest zastosowanie specjalnego sprzętu kabinowego. Tłumacz siedzi w kabinie i na bieżąco tłumaczy przemówienie. Słuchacze dzięki specjalnym odbiornikom i słuchawkom mają możliwość zrozumienia wypowiedzi. Z tłumaczeniami symultanicznymi najczęściej mamy do czynienia podczas spotkań międzynarodowych, wykładów, konferencji itd.

Kiedyś do tłumaczeń symultanicznych zaliczano również tłumaczenia a vista, które obecnie są traktowane jako odrębny rodzaj prac translatorskich. W przypadku tłumaczeń a vista tłumacz otrzymuje tekst w formie pisemnej, po czym od razu go tłumaczy na język mówiony (bez wcześniejszego przygotowania). Ten rodzaj tłumaczenia najczęściej stosowany jest podczas spisywania umów u notariusza.